… dor keem een, de hett dat eenfach mookt …
Is jo düsse Snack ok al mol över’n Weg lopen: „All hebbt se seggt, dat geiht nich. Man denn keem een, de wüss dat nich un hett dat eenfach mookt“? So leeg süht dat jo to’n Glück mit dat Plattdüütsche nich ut. Un de Plattdüütsche Root för Hamborg is jo al lang an’t Plonen för en „Plattdüütschdag för Hamborg“, de nu jo an’n 23. April 2016 ok ümsett warrn schall. Liekers heff ik an düssen Snack denken müsst bi de „1. Plattdeutschen Kulturtagen in Hamburg“. Dor warrt överleggt un diskereert un ploont, wo een dat Plattdüütsche wedder vöran- un in de Köpp un op de Tungen vun de Lüüd bringen kann. Un denn kümmt dor een ut Bayern, een, de gor keen Platt snacken un, wenn’t goot löppt, man en beten wat verstahn kann, un organiseert – mol eben – Plattdüütsche Kultuurdaag för Hamborg. So düch mi dat tominnst. „Ich kann die Plattdeutschen verstehen, wir haben in Bayern das gleiche Problem mit unserem Dialekt“, vertell mi de Koordinator vun de „IG Plattdeutsche Kulturtage in Hamburg“, Dr. Andreas Valjavec op de Eröffnungsveranstalten vun de „1. Plattdeutschen Kulturtagen in Hamburg“. Heel Hamborg? Nee, dat mutt een togeven, de Veranstalten funnen all in’n Noordoosten vun Hamborg statt, in de Woolddörper Duvenstedt, Bargstedt, Volksdörp, ok in Jenfeld un Poppenbüttel. Man bi de neegsten plattdüütschen Kultuurdaag in Hamborg, de dat no Dr. Valjavec in twee Johren geven schall, kann een dat jo över de Stadt hen utbreden. He harr dor al en poor Ideen… Dor markt een foorts, dat is een, de anpackt un geern wat op de Been stellen mag. Natürlich hett he dat nich alleen schafft, dor weern männich anner Lüüd, de sik engascheert hebbt, ploont un wuracht, bet dat Programm trecht weer. So as de Spreker vun de Interessengemeenschop Roland Seifert, de ok bi’t Duvenstedter Amateurtheoter speelt un op de Eröffnungsveranstalten dat plattdüütsche Begröten övernohmen hett. Över dörtig Veranstalten geev dat in de Tiet vun’n 25. September bet to’n 4. Oktober, de in en fein lütt Heft oplist weern. Dorto hören Theoterstücken, Lesen, Kunzeerte, Films, plattdüütsche Föhrungen dör dat Museumsdörp un männichwat mehr. Een kunn gor nich överall hen, wo een gern hen müch. An’n 30. September geev dat sogor de hele Utgoov vun dat Regionalblatt Heimat-Echo op Platt. Klor, männich vun de Veranstalten weern so as so ploont un harrn ok ahn de plattdüütschen Kulturdaag stattfunnen. De Theoterstücken vun de Hennebergbühne, de VB Jenfeld un dat Duvenstedter Amateurtheoter harr dat ok so geven. Den Plattdüütschkrink in’t Museumsdörp Volksdörp gifft dat al lang un dat Kunzeert vun Otto Groote stünn ok al vördem in sien Klenner. Man dat mutt een liekers estemeern, dat de IG dat allens tohoopdragen hett un noch orrig wat dorto organiseert.
De Eröffnungsveranstalten funn in’t Max-Kramp-Huus in Duvenstedt statt. No dat Begröten vun Roland Seifert snacken dor Dr. Andreas Valjavec, de Intendant vun’t Ohnsorg-Theoter un Schirmherr vun de Plattdüütschen Kultuurdaag Christian Seeler un de Baas vun’t Bezirksamt Wandsbek Thomas Ritzenhoff. No de Paus geev dat noch en Leevsverkloren an de plattdüütsche Sprook mit den Appell, ehr wiedertogeven vun Hans-Hinrich Jürjens, de lange Johren Vörsitter vun de Vereinigung Duvenstedt weer. All Reden weern fein kott. So geev dat noog Tiet för dat musikolsche Programm. Dor weern twee Chöre för komen. De hebbt wiest wo breet dat Spektrum vun plattdüütsche Musik ween kann. In‘n eersten Deel süng de Hamborger Ärztechor Texte vun Hermann Claudius un Klaus Groth. To de Texten vun Claudius hett de Baas vun den Chor, Andreas Wendorff, de Musik sülvst schreven. As Kuntrastprogramm süng de Shanty-Chor Henneberg in’n tweten Deel Shantys, typische Hamborger Stücken as de Hamborger Ketelklopper, dat Leed vun de Seilerstroot, den Hamborger Fährjung un „An de Eck vun’e Steenstroot“, man ok „Mien Jehann“ vun Klaus Groth un den Fresenhoff vun Knut Kiesewetter.
De neegste Veranstalten, de ik besöcht heff, weer en Diskusschoon mit Lüüd vun den Plattdüütschroot för Hamborg to dat wichtige Thema „Wozu Plattdeutsch in einer globalisierten Stadt“. Vele Lüüd weern dor nich komen. Blangen de fief Lüüd vun’n Plattdüütschroot weern dor blots noch üm un bi teihn Interesseerte. So kunnen wi in en kommodigen Krink sitten. För den Plattdüütschroot weern dor Friedhelm Krösche vun de Behöörd för Wetenschop, Forschen un Gliekstellen, tostännig för de plattdüütsche Sprook wat de Politik anlangt, de Vörsitter Peer-Marten Scheller, den ok de Quickborn-Verlag tohöört, Olaf Duge vun de Börgerschopsfraktschoon vun’e Greunen, Uwe Hansen, de lange Johren Baas vun dat Oortsamt Finkwarder weer un Vörsitter vun den Vereen Plattdüütsch in Hamborg e. V. is un Hartmut Cyriacks vun’t Ohnsorg-Theoter, de twete Vörsitter vun’n Plattdüütschroot. De Plattdüütschroot för Hamborg is in’t Johr 2003 grünnt worrn. He hett opstunns dörteihn Lidmoten de vun de Hamborger Bürgerverenen, vun de Parteien in de Börgerschop, vun de Komern, vun ‘n Rundfunk, vun de Verwaltung un vun’t Ohnsorg-Theoter bestimmt warrt. De draapt sik veermol in’t Johr un kümmert sik in Hamborg üm de Belangen vun de plattdüütsche Sprook. Twee Lidmaten vertreed Hamborg in den Bunnesroot för Nedderdüütsch, in den jeedeen vun de acht Bunneslänner, in de Platt snackt warrt, twee Lüüd henstüert. An düssen Obend stell de Plattdüütschroot de Europäische Charta vun‘e Regional- oder Minnerheitensproken un ehr Bedüden för de plattdüütsche Sprook in Hamborg vör. De Plattdüütschroot sett sik sünnerlich dorför in, dat in Hamborg de Kinner in Scholen un Kinnergoorns nu wedder Platt lehren köönt. Vun de Gäst bi de Diskuschoon keem de Kummentor, dat een noch veel mehr för Plattdüütsch doon kunn. Een müss blots all de Lüüd, de wat doon wüllt, tohoopbringen. Un denn geev dat noch Vörslääg, wat een noch doon kunn. Man de Lüüd vun’n Plattdüütschroot menen, bi de veer Drepen in’t Johr un as Ehrenamtliche köönt se dat nich allens togang kriegen. Denn weer de vörsehn Tiet ok al üm. För jeedeen geev dat noch een Broschüre vun den Bunnesroot för Nedderdüütsch över de Sprokencharta mit no Huus. To dat ankünnigte Thema sünd wi bi all dat Vörstellen un Diskereern gor nich recht komen. Schood, över de Rull vun dat Plattdüütsche in uns globaliseerte Stadt harr ik bannig geern wat höört! Ik hoop, dat gifft en Fortsetten vun düsse Veranstalten. Villicht an’n 23. April, den Plattdüütschdag för Hamborg?
An’n 1. Oktober stunn in‘t Programm vun de Plattdüütschen Kultuurdaag een Kunzert vun den ostfreesschen Ledermoker Otto Groote un sien Ensemble. Dor harr ik mi al lang för anmellt. He harr sien niege CD „Noordlandwind“ dorbi. En Rezension finnt ji wieder achtern in düt Heft. Op dat Kunzeert speel he niege un ok wat öllere Leder. Sien „Heven is för de Engels“ dröff op keen Kunzeert fehlen. Twüschendrin verkloor he sien Gedanken to de Leders un höll Kuntakt to dat Publikum. To’n Afsluss geev dat ok noch wat to’n Mitsingen oder –summen un de Utsicht, dat dat vun’t Otto Goote Ensemble al tokomen Johr en CD mit plattdüütsche „Volksleder“ geven schall. So güng in de besünnere Stimmung vun de nieg renoveerte Volksdörper KunstKate en wunnerboren Obend toenn. To de sülvige Tiet lees Christa Heise-Batt in’t Museumsdörp in Volksdörp. Dor heff ik mi argert, dat ik mi nich delen kunn. Man as ik höört heff, weer ok de Lesen goot besöcht.
Twee Daag later weer ik denn bi dat Kunzeert vun Yared Dibaba in’t Walddörfer Sportforum. Heel interessant weer al de Vörgrupp. Dat weern de ostfreesschen Rapper BLOWM & MADDIN un de MAUDEFAADES. De harrn ok jümehr eerste CD dorbi, de jüst rutkomen weer. Ok doröver finnt ji wieder achtern in düt Heft noch mehr. Dat weer al en Experiment: In Publikum seten en Barg öllere Lüüd, de sik vördem wiss noch nich veel mit Rap afgeven harrn. Un en Rapper speelt normolerwies nich vör Lüüd, de op Stöhlen sitten doot, as Blowm verkloor. Man dat hett heel goot slumpt. Mit ehrn sympathschen Ton un Titel as „Nützt jo al nix“ un „Wat mutt dat mutt“ hebbt se de Tohörers för sik innohmen un mit den Swung vun ehrn Optritt ansteken. Bi „Mien Oma seggt yo“ hebbt denn all orrig „Yo“ ropen. Dat geev orrig Applaus un ik heff nüms sehn, de utneiht weer. In’e Paus hett denn ok de een oder anner CD en niegen Besitter funnen. Dat wiest al wedder, dor is wat an, wat ik al lang vermoden bün: Platt höllt jung!
Yared Dibaba keem denn op de Bühn tohoop mit en Koppel vun Musikers vun överall op de Welt. Ankünnigt weer jo, dat he Shantys singen schull. Sungen hett he denn ok un dat heel goot. He hett jo ok Musik studeert. Un de Band hett bannig gode Musik mookt, wenn’t ok nich allens Shantys weern. Man tominnst de halve Tiet hett he snackt. Vun sien Dööntjes heff ik en Deel al kennt, man liekers kann een sik högen, wo he de vertellen deit. Op de Schauspeelschool weer he jo ok. He treed as Afkoot vun dat Plattdüütsche op un meen, een schull lever „Ackersnacker“ un „Ackerwischer“ seggen as „Handy“ un „Tablet“. Denn keem kloor noch de Geschicht, dat in sien Heimat Oromia in Äthiopien dat echte Platt snackt warrt un he nu as Entwicklungshölper för Platt no Noorddüütschland komen is. He vertell, sien gröttsten Kulturschock harr he in Bayern kregen un güng orrig op de Bayern dal. Wat he wüss, wokeen em dor inloodt harr? Man Dr. Valjavec hett sik dor nix ut mookt. Een mag över Dibaba sien Deenst för dat Plattdüütsche dinken, wat een will, he is en echten Entertainer, treckt de Lüüd an un mookt Stimmung.
As letzte Veranstalten vun de Kultuurdaag heff ik dat Programm „Platt is Changing“ vun Bärbel Wolfmeyer un Inge Lorenzen besöcht. Bärbel Wolfmeyer hett Texte ut ehr Book „Diekshoop in Overkneestielettosteveln“ vördragen. To dat Book geev dat al in’t verleden Heft en Rezension. Literarisch bekeken sünd dor gode Texte bi, man an dat Platt kunn se noch arbeiden. Ok dat Snacken twüschendrin weer männichmol orrig unseker. Inge Lorenzen hett to ehr Guitarre wunnerbore plattdüütsche Texte sungen. Indruck mookt hebbt sünnerlich de verscheden Richten vun ehr Musik. Dat geiht vun egen Stücken, de foken no Folk klingt, bet to plattdüütsche Versionen vun Stücken vun Leonard Cohen un de „Toten Hosen“.
Bi dree vun de veer Veranstalten heff ik Dr. Valjavec wedder drapen. He vertell, he harr jeedeen Veranstaltungsoort tominnst eenmol besöcht. Dat nööm ik Engagement! Dor kunn sik so männicheen wat vun afkieken.
Heft Artikel von: Kücklich, Petra