Funnen heff ik düt lütte smucke Book so blangenbi as ik to’n Krimilesung in’t Spiekerstadtmuseum weer: So un annersrüm (mit’n ümdreihtet „ü“) – Das kleine Hamburg-Buch der Gegensätze vun Tanja Esch. Ik heff dor beten in blädert un foorts weer klor: Dat müss mit, dor hölp allens nix. Dat is en Hamborg-Billerbook un lütt Plattlehrbook in eens. Tanja Esch hett dat verstahn, plattdüütsche Adjektive in 28 Gegensatzporen mit charmante hamborgtypische Biller to verkloren. För „groot“ un „lütt“ finnt een dor en Containerschipp mit’n lüerlütten Slepper vörweg, för „sööt“ un „salten“ en Franzbrötchen un en Matjesrundstück, för „oolt“ un „nee“ de Laeiszhall un de Elphi un för „hitt“ un „koolt“ en Glas Grog un en Buddel Astra. Nich blots för Kinner dacht, dücht mi. För de, de de Bedüden vun de Teknungen noch nich klook kriegt, steiht denn ok noch dat hoochdüütsche Woort dorbi. Achtern in’t Book gifft dat to de Biller noch interessante kottwielige Verkloren op Hoochdüütsch, to’n Bispill wo groot en Containerschip is, wat för’n Achtergrund dat Franzbrötchen hett, wannehr de Laeiszhal buut worrn is, wat in en Grog rinheurt un dat dat Beer in Hamborg Tradition hett. Allens Soken, de een as Hamborger weten schull. Vunwegen de Sprook hebbt Tanja Esch Hartmut Cyriacks un Peter Nissen to Siet stahn. Dor schall denn ok allens sien Ordnung hebben. Wunnert hett mi blots, dat se „bang“ mit „feige“ översett hebbt. För mi hett een Kroosch, de vör wat bang is un dat denn liekers deit. Dat Woort „bang“ alleen kann een egens nich översetten, dor heurt jümmers dat „sien“ mit to, un denn heet dat „bang sien“ even „Angst hebben“. Man wenn een dat enkelte Woort afsluuts bruken will, mutt een sachts mit düssen Schlenker leven. För mi hett ok „benaut“ en beten annern Smack as „trurig“, man wi wüllt jo keen Arfen tellen.
Bi de Billers dinkt een beten an Kinnerteknungen, se bringt dat nordisch op’n Punkt man mit veel Leevde to’t Detail woneem dat passt. Bi den Jung, de sien Mütz verkehrtrüm driggt kann een den St. Pauli-Fan kennen. Op den roden Müllammer steiht en witzigen Snack op. De Rickmer Rickmers gifft’t as Buddelschipp un de lude Damper is klor de Queen Mary. De Buwarken as de Laeiszhall un de ole Elvtunnel sünd ahn Verkloren to kennen. Farven wart sporsam insett, op jeedeen Dubbelsiet gifft dat blots een Klöör. In de steiht dor as mit’e Hand schreven denn dat plattdüütsche Woort un beten wat lütter de Hoochdüütsche in swatt. Mehr Wöör sünd nich nödig. So warrt en lütt beten Plattdüütsch mit hamborger Flair vermiddelt. Bi’t Ankieken tövert düt Book di wiss en lütt Smuustern in’t Gesicht. No mien Menen heurt dat in’t Bökerschapp vun jeedeen hamborger Huusholt as de Buddel Helbing in’t Frostschapp. (Gifft’t ok in’n Bookhannel to köpen)
Tanja Esch: so un annersrüm – Das kleine Hamburg-Buch der Gegensätze, Junius Verlag Hamburg 2017, ISBN 978-3-88506-803-7
Heft Artikel von: Kücklich, Petra