So hebbt wi uns dat nich dacht. Krieg, tominnst in Europa,
dat is Geschichte.
De Olen erinnert sik: an de Bombennächte; den Klang
von de Sirenen, dat Bevern un Bangen in de Bunker, dat
Brummen von de Flegers un dat Ballern von de Flak, an
Hüüs in Schutt un Asch.
De Olen erinnert sik, dat ehr Mudder unvermodens mit
swatte Kledaasch rumleep un mit verweente Ogen. Wat, de
Vadder weer fullen? Kunn de nich wedder opstahn?
As uns Vadder fullen weer, müssen mien Broder un ik en
poor Daag nich in den Kinnergoorn. Oder dörven wi nich?
Wi weern nich de eenzigen, de ehr Vadder nich trüchkeem.
Erst veel later heff ik en Zeitung ut de Kriegsjohrn in de
Hand kregen. De harrn domals gor nich so veel Papeer, dat
se »anstännige« Dodesanzeigen för all de drucken kunnen,
de för »Führer, Volk und Vaterland« verblödd weern. De
Anzeigen harrn blots de Grött von Breefmarken.
’s ist Krieg! ’s ist Krieg! O Gottes Engel wehre,
Und rede Du darein!
’s ist leider Krieg – und ich begehre,
Nicht schuld daran zu sein!
Matthias Claudius hett sien Anti-Kriegsgedicht in den
Voßschen Musenalmanach op dat Johr 1779 veröffentlicht.
Wat för en‘ Krieg hett em umdreven? Dat gifft Lüüd, de
glöövt, he harr den Bayerischen Erbfolgekrieg meent. Man
disse Krieg is gor nich so gräsig ween. Liggt de Pointe jüst
dorin, dat he dat Gedicht in en Tied schreven hett, wo de
Lüüd de würklichen Kriegsschrecken vergeten kunnen? Is
dat en Gedicht gegen dat dummerhafte Vergeten un lichtfardige
Anfangen von Kriegen?
Ik heff en Fründ, de veel Kuntakte na de Ukraine hett.
2014 weern wi mit em in Kiew un Odessa, 2016 in Lemberg
un Czernowitz. Dor hebbt wi uns mit sien Frünnen drapen,
ton Bispill mit Maria. Se is Professorin an de pädagoogsche
Hochschool, interesseert sik för Kunst un Kultur. Se hett
en Söhn, de Jura studeert hett, man Suldaat warrn un in de Höll von
Luhansk kämpfen müss.
As wi in Czernowitz weern, weer he trüch ut den Krieg, harr sien
Leven redd, man sienen Levensmoot verloren un den Gloven an Recht
un Gesett. För wat schull en Rechtsanwalt goot för ween, wenn dat doch
blots um Gewalt güng?
Nu is wedder Krieg – nich blots in Luhansk un Donezk. Nu schrifft
Maria verfeert, dat nich blots ehr Söhn, man ok ehr Enkel, den wi domals
as Dörteihnjährigen kennenlehrt hebbt, in den Krieg mutt.
Was sollt ich machen, wenn im Schlaf mit Grämen
Und blutig, bleich und blaß,
Die Geister der Erschlagnen zu mir kämen,
Und vor mir weinten, was?
Ik denk an Maria un Igor un Katja un Oxana. Oxana Matiychuk is Germanistin
an de Universität in Czernowitz, hett över Rose Ausländer promoveert,
hett över ehr en wunnerschöne Graphik Novel¹ schreven un
hett nu en Kolumne in de SZ. Wat warrt nu ut jem warrn?
bevern = zittern, verblödd = verblutet, Grött = Größe, verfeert = erschrocken
Bolko Bullerdiek
1 Oxana Matiychuk, Rose Ausländers Leben im Wort, Graphic Novel, Ulm: 2021, ISBN 978-3-946046-27-1
Heft Artikel von: Bullerdiek, Bolko