En Wunnerwark wörr ik dat nu villicht nich jüst nömen. Man en bannig moiet Book is dat worrn. Carl-Heinz Dirks, Hans-Hermann Briese un Manfred Briese hebbt dat Book mit Texten ut den Schrieverkring Weser-Eems rutbröcht. Dat düüstere Titelbild vun en Sünnünnergang an’e See mit swatte Wulken un en swatten Vagel in’n Vörgrund lett interessant un spannend un mookt neeschierig op dat Book. Dor weet een foorts, dat is keen Dööntjes-Book, as een dat mang de plattdüütschen Böker foken finnen deit. In „WunnerwarK“ finnt wi Lyrik jüst so as köttere un ok wat längere Prosatexte. Dat Book is in veer Themen opdeelt: „Geheem“, „Krimi“, „Visiet“ un „Wunner“. Achterran gifft’t as „Extra“ noch wat över Literatur to weten. Kloor kann een bi so een Book nich to jeedeen Text wat schrieven. Dorwegen nööm ik hier as Bispill blots en poor Texten, de mi sünnerlich opfullen sünd.

Ünner „Geheem“ geiht dat in de Vertellen „Düüsterholt“ vun Carl-Heinz Dirks üm en Jung, de sik mit sien Frünnen to en Computerspelenacht dropen deit un denn so deep in düt Speel afdükert, dat sik dat dör en Droom mit dat wohre Leven vermengeleert. En heel aktuellet Thema, dat een mit’n lütt Gräsen trüüchlett. An’t Enn vun’e Geschicht heff ik mi sülvst föhlt as no en legen Droom, wenn een nich foorts kloor kriggt, wat nu würklich wohr is. Ok de Rull vun’e Öllern mookt nodenkern. De weet foken jo gor nich nipp un nau, wat jüm ehr Gören dor doot. De Vertellen „Töversteen“ vun Gitta Franken is en bannig moie Geschicht, de wiest, wo een Kinner dör en Symbool Kroosch un Toversicht för niege Situatschonen geven kann. „Burgbesöök un so“ is en beten wat längeret moi vertelltet Märken op westfälisk Platt. Foorts fallt de billerhaftige Sprook op. Dor lacht de Summerobend sunnigsacht, de twee Kinner wannert öber „watteweeke Winkelwiäge tüsken wiälige Wiesken met buntbackige Blomen“. Vör een gräsig Gewitter rett sik de Kinner in en gruliche Burg wo dat spöken schall. Bi de Szene müss ik so’n beten an den Anfang vun „The Rocky Horror Show“ dinken. Man dat is spannend vertellt un een luert mit de Kinner banghaftig, wat denn nu in de Geisterstünn passeert. Dor wannelt sik denn de Geschicht un de Kinner fleegt in en ole Laad op Fredensmission dör de Welt un sammelt all Wapens in bet se denn tohuus in ehr Puuch opwookt.

In de Afdelen „Krimi“ stoht en Reeg Texten mit’n beten afsünnerlichen Slag, so as een dat bi’n Krimi jo geern mol hebben mag. Bi Elise Andresen-Bunjes ehr Vertellen „De Pütt“ müss ik eerstmol nokieken, dat de oostfreessche „Pütt“ ok en Soot ween kann. In den harr de Swiegerdochter ehr gräsige Swiegermoder, de ehr egolweg piesacken dä un nu mit’n Bessen op ehr dol wull, rinstött. Liekers dat mehr en Unfall weer, kunn de Swiegerdochter nich utholen, dat de Oolsch dör ehr Schuld doot bleven is, un bröch sik sülvst üm. As dat begäng weer dörv se nu nich mit Klockenlüden op’n Karkhoff to Graff bröcht warrn, wieldes de gräsige Swiegermudder dor en groot Gräffnis ünner den Segen vun de Kark kreeg. Man de Naversfruen, de de Lieken wuschen un antrocken harrn,. harrn hier al för Gerechtigkeit sorgt. In Hans-Hermann Briese sien „As Arend“ geiht dat üm de Schuld vun Tweeschen, de in den Buuk vun jüm ehr Moder den drüdden Broder ümbröcht hebbt. Se hebbt em eenfach dör de Navelsnören all Nohren wegsopen, dat he versmachten müss. Op so een Idee mutt een eerstmol komen. In Wilma Lüken ehrn Krimi „Nix gifft’t ümsünst“ dröfft wi in en Oort Daagbook monatswies mitbeleven, wo en Fru dat Leven vun en Keerl, de ehr Gewalt andoon hett, Stück för Stück ruineert un he toschann geiht.

To dat Thema „Visiet“ finnt een Vertellen to’n Högen jüst so as bannig eernste Texte. Traute Bohlen-Müller vertellt in ehrn Text „Wuddels op d‘ Güntsied“ vun ehrn Besöök bi de Oostfresen in Iowa. De müss se eerst verkloren, dat se den anplanten Gröönkohl vör’t Eten eerst koken mööt. De längste Geschicht in dat Book is „De Husumers komen“ vun Manfred Briese. De vertellt vun den Doot vun en dreeunsösstig Johr olen Vadder, dat Tohoopropen vun de Familie un dat Vörbereiden vun’t Gräffnis ut de Sicht vun sien Steefsöhn, sülvst al Wittmann. To dat Gräffnis koomt ok de Verwandten ut Husum, de se vördem gor nich kennt hebbt, un dorbi finnt de ehr Dochter un de Steefsöhn toeenanner. Mit de klore Sprook, de liekers to Harten geiht, un de scheune Böskup „Dat Leven geiht wieder“ hett mi düsse Geschicht allerbest gefullen. En scheune un aktuelle Geschicht is ok „Trummelteken“ vun Gitta Franken. Dor lett sik en Ehepoor överreden, bi en Proovstünn för en Trummelkurs mittomoken. Den gifft en Afrikoner, de noch nich mol Düütsch snacken kann. Toeerst sünd se vull Twiefel un Vöroordelen, man achteran köönt se sik nich gau noog för den Kurs anmellen. En scheunet Bispill för Toleranz un dat, wat würklich tellt. Glieks Tweemol geiht dat üm dat Thema Depression. In Guschen Heitmann sien „Een Dag as elkeen anner?“ köönt wi lesen, wo de Jung Jakob sien manisch depressiven Vadder beleevt un wat dat för em bedüden deit. De Geschicht hett op mi groten Indruck mookt. Wilma Lüken höllt in ehrn as Dialog schreven Text „Tweespraak“ mit ehr Depression. Ok dat mookt bedropen. In dat Gedicht „Suur Wien“ vertellt Elke de Witt vun en Ehemann, de op sien Leevste töövt. Man de seggt denn af. Mit kotte Wöör warrt de hele Situatschoon vör uns Ogen opbuut.

Ok to dat Thema Wunner gifft dat heel verscheden Texte. In „En Büxenschieter maakt Laway“ vertellt Manfred Briese vun en junget Poor, dat nu ennelk en lütt Baby adopteren kann. Vun dat Glück, dat düt lütt Gör in de Familie bringt, un vun Dolslag un Truer, as de Moder dat trüchhebben will. Man de Lütt mookt bi ehr soveel Laway, dat se dat denn doch hergifft. Guschen Heitmann vertellt in „Brüch över de Bucht“ wedder dorvun, wo en Kind, dütmol en lütt Deern, de Krankheit vun sien Vadder beleevt. Allerbest finn ik de Geschicht „Eerdmantje-Ies un Töverduutje“ vun Jutta Oltmanns. Een Grootmoder passt ehr lütte Grootdochter op. De beiden verstoht sik allerbest, denn Oma weet wunnerbore Geschichten vull Fantasie un Magie to vertellen un schafft en richtige Kinnerwelt för de Deern. Bloots as de Öllern ehr Dochter an Obend afhoolt, schüddkoppt se, dat de Deern noch nich mit ehr Packeloosch kloor un de Köök nich oprühmt is. Se meent denn, de Grootmudder warrt bilütten tüdelig. De Deern heurt dat trurig mit an. Se weet dat beter.

As Extra gifft dat noch wat vun Hans-Hermann Briese över Rainer Maria Rilke sien Riemel „Der Panther“ to lesen un wo he Gedanken ut düssen Riemel in sien egen Texten verarbeidt hett. Butendem schrifft he över Kottgeschichten as „To Gast“ vun Hinrich Kruse un över Markversen un Markspelen ut Oostfreesland. Carl-Heinz Dirks verkloort wat to dat ollste oostfreessche Leed „Buhske de Remmer“ un mit en Text vun Moritz Jahn sett he sik dormit uteneen, dat Lüüd keen plattdüütsche Böker köpen wüllt.

In düt Book steekt vele gode Ideen un interessante Themen. Männich Schriever lett den Leser mit de Personen in sien Geschicht mitföhlen. Un ofschoonst ik dat oostfreessche Platt nich wennt bün, heff ik doch veel Freid bi’t Lesen hatt, sünnerlich ok vunwegen de Sprook. So heff ik doch en Reeg för mi niege moie Wöör kennenlehrt, so as „verstoppen“ för „versteken“. Un mi dücht, dat Platt farvt bilütten beten af.

Schrieverkring Weser-Eems; Carl-Heinz Dirks, Hans-Hermann Briese un Manfred Briese Hrsg.: WunnerwarK, DIESEL Verlag Emden, ISBN 978-3-934835-26-9

Heft Artikel von: Kücklich, Petra